فرماندهان اصلی گروه‌های مقاومت عراقی، از مخالفان نظام دیکتاتوری صدام هستند که اکثر آن‌ها به سبب تحرکات ضدنظام خود در آن زمان، به زندان افتاده بودند و پس از فروپاشی حزب بعث و اشغال عراق توسط آمریکا به انضمام گروه‌های مقاومت اسلامی درآمدند.

همچنین گروه‌های مقاومت همزمان با ورود "تروریسمِ مورد حمایت قطر، عربستان، ترکیه و اردن" به سوریه، برای جلوگیری از هتک حرمت به حرم‌های اهل‌بیت(ع) و حفظ جان مردم مظلوم راهی سرزمین شام شدند.

به اعتراف بسیاری از ژنرال‌های آمریکایی، 93 درصد از شکست‌های وارد شده به آنان در عراق و سوریه توسط گروه‌های مقاومت اسلامی بوده است که تحت نظارت جمهوری اسلامی ایران فعالیت داشته‌اند.

خردادماه 1393 نیز که تروریست‌ها وارد خاک عراق شدند؛ گروه‌های مقاومت بدون عقب نشینی از مواضع و اهداف خود در سوریه، در جبهات عراق به مبارزه علیه باطل پرداختند.

• «مقاومت اسلامی نُجَباء» گروهی اسلامی - جهادی و مرکز آن در بغداد است که به اصول اسلامی و ارزش‌های آن باور داشته، معتقد به حاکمیت مطلق اسلام و در زمان غیبت پایبند به ولایت مطلقه فقیه بوده و با هدف دفاع از تمامیت ارضی، صیانت از حرم‌های اهل‌بیت (ع) و حفاظت از حریم مردم مظلوم تشکیل شده است.

• نام این گروه از «خطبه حضرت زینب کبری (س) در شام» الهام گرفته شده است: "...ألا فالعجب کل العجب لقتل حزب الله النُجَباء بحزب الشیطان الطلقاء...".

• هسته‌های اصلی نُجَباء در سال 2004 میلادی کشف و سازماندهی شدند تا اینکه جنبش یادشده گسترش یافت و اکنون بیش از  ۱۰ هزار رزمنده از آن در مناطق مختلف عراق و سوریه برای انجام ماموریت‌های مشخص حضور دارند.

• این گروه مقاومت اسلامی در همۀ زمینه‌های نظامی، جهادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، رسانه‌ای و ... نیز فعالیت دارد.

  دبیرکل نُجَباء، حجت‌الاسلام والمسلمین «اکرم الکعبی» است که پس از مسئولیت‌های متعدد جهادی، تشکیلات نظامی دیگری به نام نُجَباء را با جذب رزمندگان شجاع و دلیر عراقی ــ که سال‌های سال، قبل و بعد از سقوط «صدام حسین» دیکتاتور معدوم، سوابق جهادی فراوانی از خود به نمایش گذاشته بودند ــ تأسیس کرد.

• هسته‌ اولیه این گروه مقاومت، تعداد اندکی از نخبه‌های نظامی مؤمن با عناوین مختلف بودند که با اعتقاد به ضرورت پیاده کردن وعده الهی مبنی بر ایجاد عدل کامل و تقرب به خداوند گرد هم آمدند.

  به این ترتیب، رسالت نُجَباء در دو بُعدِ ضروری برای رسیدن به این اهداف معنا می‌یابد:

   اول: بُعد نظری؛ از طریق آگاه سازی فکری در جهت فهم ضرورت پیاده سازی پروژه عدل الهی و درک شروط، مقدمات و معارف مورد نیاز و اخلاق فردی متناسب با آن در سطح فردی و اجتماعی.

  دوم: بُعد عملی؛ متخلق شدن به روحیه فداکاری، مبارزه، شهادت در راه خدا و فدا کردن هرچیزی در راه رسیدن به هدف مطلوب که همان حکومت عدل، خیر، سعادت و کمال مطلق است.

1. حرکت در مسیر آماده سازی شرایط برای ظهور منجی عالم بشریت حضرت مهدی(عج).
2. ایجاد بصیرت و آگاهی در همه زمینه‌های اسلامی، فرهنگی، اعتقادی و اجتماعی در میان مردم.
3. حفظ وحدت مسلمانان و هویت اسلامی آنان.
4. حفظ و پاسداشت وحدت میان عراقی‌ها و حفظ هویت اسلامی آنان.
5. مقاومت در برابر تمام اشکال اشغالگری.
6. یاری ستمدیدگان و طلب گسترده شدن عدالت انسانی براساس تعالیم اسلامی.
7. رشد سطح ایمانی، فکری و فرهنگی برادران امت اسلامی.
8. بالا بردن سطح اجتماعی و اقتصادی بخش‌های مختلف اجتماع و ایجاد عدالت اجتماعی.
9. مبارزه با استکبار جهانی به‌ویژه آمریکا و اسرائیل در جهت آزادسازی قدس شریف.
10. مبارزه با تروریسم و تکفیر و آشکار ساختن چهره اسلام ناب محمدی(ص).

1. احترام به ادیان آسمانی و مذاهب اسلامی بر مبنای آیه شریفه: "لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ".
2. تکیه بر اصل گفتگو و احترام به آرای دیگران بر مبنای آیه: "ادْعُ إِلَی سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِی أَحْسَنُ".
3. احترام به حقوق بشر از دیدگاه اسلام.
4. تکیه بر مشورت در تصمیم گیری‌های مهم و استراتژیک.
5. تکیه بر شیوه عمل تشکیلاتی و سازمانی.
6. تکیه بر شیوه‌های نوین و کیفی بر تمام عرصه‌ها و ابعاد.
7. برقراری رابطه با تمامی جریانات دینی، سیاسی، ملی و عشائری.
8. جذب کادر تخصصی و استفاده از ظرفیت‌های آنان.

• اصول و قواعدی که مقاومت اسلامی نُجَباء در رسالت خود بر آن‌ها بنا شده، همان اصولی است که قرآن کریم و سنت پیامبر(ص) و سیره اهل‌بیت(ع) بیان نموده‌اند. اصول این گروه نیز مبتنی بر همین اصول شریف و ویژگی‌هایی است که این گروه را از گروه‌های اسلامی مشابه و فعال در میدان متمایز می‌نماید.

  این اصول و مبادی، محصول شرایط جاری متعددی است که مرتبط با امت اسلامی است. از مهترین این اصول و مبادی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

  • ساختار فکری و سیاسی در نُجَباء

• این سازمان، ساختار فکری و سیاسی خود را از مکتب ولایت فقیه اخذ نموده و معتقد به ارتباط با حاکم شرع و فقیه جامع الشرائط همانند نهاد مرجعیت است که ضامن تثبیت پایه‌های فکری و سیاسی است. جدایی از این نهاد به منزله رها کردن اصول ثابت و ارزش‌های شریفی است که این گروه مقاومت از ابتدا بر اساس ایمان به آن‌ها شکل گرفته است.

  • نوع دولت و شیوه حکومتی از منظر نُجَباء

• ما معتقدیم اسلام برترین نوع حکومت است که از اراده ملت سرچشمه گرفته، چه در عراق و چه در غیر آن. با تمام ابزارهای ممکن در جهت تحقق بخشیدن به این اعتقاد تلاش می‌کنیم.

  در عرصه واقعیت نیز می‌پذیریم که ضروری است تلاش‌های سیاسی و ثبات سیاسی وجود داشته و دولتی باشد که متکفل ارائه خدمات اساسی، تحقق رفاه اجتماعی و اقتصادی باشد و امنیت مردم را ولو به صورت مقطعی تأمین نماید تا از این مرحله عبور کرده و بحران‌هایی که اشغالگران بر کشورهای اسلامی تحمیل نموده‌اند را پشت سر بگذاریم.

  • باور نُجَباء

• معتقدیم که دولت امام زمان(عج) حکومتی جهانی و فراگیر است که عراق نیز جزء جدایی ناپذیر آن است و در حوادث پیش از ظهور نقشی مهم و تاثیرگذار دارد. از این رو به حفظ یکپارچگی این سرزمین که قومیت‌های مختلف و مذاهب و ادیان متفاوت در کنار یکدیگر برادرانه زندگی می‌کنند، پایبندیم و به هیچ وجه هیچ نوعی از تجزیه براساس طائفه‌گرایی و نژادپرستی را نمی‌پذیریم.

  • نُجَباء و مسائل مرتبط با جهان اسلام

• ما حوادث جهان اسلام را از دغدغه‌های خود می‌دانیم و با توجه به رسالت این گروه مقاومت، این مشکلات را در صدر اولویات خود قرار می‌دهیم. از جمله این مسائل می‌توان به این موارد اشاره کرد: مساله فلسطین، حجاز، بحرین، یمن و سوریه که همانند خاری در چشم دشمنان بوده و پشتیبان حقیقی نیروهای شریف مقاومت در منطقه عربی است.

  • راه حل بحران‌های داخلی از نظر نُجَباء

• باور داریم که گفتگوی هدفمند بهترین راه برای حل مسائل مورد اختلاف و بحران‌های داخلی است که عراق با آن‌ها درگیر است و به هیچ عنوان دخالت بین المللی در این موارد را به ویژه از سوی کشورهای اشغالگر نمی‌پذیریم.

  • دیدگاه اجتماعی نُجَباء

• معتقدیم حق اجتماع است که آزادی و اراده خود را در چارچوب اصول اسلامی اعمال نماید و هرگونه تعرض به آزادی‌هایی که اسلام به رسمیت شناخته است؛ به منزله تجاوز به حقوق اجتماع است و بر ماست که بر مبنای منطق دفاع از حقوق اجتماع، همچون یکی از اولویت‌های این گروه مقاومت اسلامی با آن مقابله نماییم.

  • سلسله مراتب در نُجَباء

• تمامی اعضای مقاومت اسلامی نُجَباء با روحیه برادری و عدم برتری یکی بر دیگری مگر به تقوا رفتار می‌کنند؛ اما از آنجا که نظام تشکیلاتی ایجاب می‌کند به ناچار باید در سلسله مراتب، نقش‌ها و ماموریت‌ها را بر حسب کفایت، مهارت و تعهد تقسیم و توزیع کرد. بر این اساس، حقوق و تکالیف به بصورت سازمانی درمی‌آید و در صورت کوتاهی بازخواست می‌شود، چرا که مسئولیت‌ها یک تکلیف است، نه جایگاهی برای فخر فروشی و نه امتیازی برای یک شخص.

• مقاومت اسلامی نُجَباء دارای ویژگی‌های خاصی است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

1. احساس وابستگی به اهل‌بیت(ع) و تلاش برای تبدیل این احساس به آرمان با تمام ارزش‌ها و اصول عظیم آن.
2. پیوستگی به مکتب ولایت فقیه و نمادهای آن؛ شهیدان صدر، امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای که ویژگی مسیرشان دعوت به سوی حاکمیت اسلام و عدم جدایی بین دین و سیاست، دفاع از اصلاحات اجتماعی و اخلاقی، امر به معروف و نهی از منکر، حمایت از مقاومت و رد ظلم و ظالمان است.
3. مقاومت اسلامی نُجَباء تلاش می‌کند تمامی اعمالش مطابق با موازین شرعی و فتاوای مراجع عظام تقلید بطور کلی و بخصوص آیت الله العظمی خامنه‌ای باشد.
4. برخورداری از حس دینی بسیار بالا و تکیه بر ارتباط دینی و عقیدتی در روابط درونی و گسترش آرمان‌های خویش؛ از همین رو تنها بر سرزمین خاصی تاکید نمی‌کند و مرزهای ساختگی سایکس‌پیکو را به رسمیت نمی‌شناسد و با عناوین قوم گرایانه فعالیت نمی‌کند. هدف نُجَباء بدست آوردن پست و مقام یا قدرت نبوده و مقاومتمان نیز ناشی از عقیده دینی افراط گرایانه نیست که بیش از نفع برای اسلام بدنامی در پی داشته است.
5. ایمان به بررسی واقعیت‌ها قبل از تصمیم گیری.
6. تاکید بر تایید نظم اداری و داخلی مجموعه از سوی حاکم شرع.

• پس از فتوای جهاد کفایی مرجعیت عالی‌قدر عراق آیت الله العظمی «سید علی حسینی سیستانی»، دو تیپ تحت لوای سازمان بسیج مردمی عراق (الحشد الشعبی) به مبارزه علیه تروریست‌های تکفیری داعش می‌پردازد.

  در سوریه نیز دو تیپ متشکل از رزمندگان با تجربه برای مقابله حداکثری با مجموعه گروه های تروریستی مستقر در این کشور ساماندهی شده است.

   همچنین یک تیپ تحت عنوان "نیروهای مخصوص واکنش سریع" که رزمندگان آن تحت آموزش انواع دوره های حرفه ای و فوق حرفه ای قرار گرفته اند، برای عملیات نُجَباء در اقصی نقاط جبهه مقاومت در نظر گرفته شده است.

• بیجی، تکریت، جبال مکحول، اسحاقی، نباعی، سامرا، الحویش، فلوجه، موصل، تل‌عبطه، قیروان، بعاج، صفر مرزی عراق با سوریه، القائم، عکاشات و...

• ​العیس، السفیرة، الراشدین، شیخ سعید، شیخ مقصود، تل شعیب، النیرب، ترکان، کفر حمرة، اللیرمون، حردتین، الملاح، نبل والزهراء، عزان، تل عرن، تل شغيب، بستان الباشا، مطار حلب، ماير، بيانون، الطامورة، باشكوی، معرسة الخان، الحويز، خناصر، اثريا، كويرس، خفسه، رود فرات در شرق حلب، الزربه، البرقوم، بلاس، كفر عبيد، كفر ابيش، خان طومان، سابقیه، الحاضر، زیتان، برنة، شیخ نجار، قلعجیة، خلصة، خالدیة، جمیمه، ابوجرین، قبتین، مدرسه الحکمه، راموسه، مجمع 1070، عبطین، وضیحی، قراصی، جبل زين العابدين، قمحانه، بطيش، محرده، خطاب، الشير، حلفايا، لاذقیه، صلنفه، جب الغار، جب الاحمر، صحرای بادیه مثلث مرزی عراق-سوریه-اردن، لاذقیه، تدمر، پايگاه‌های تی٢، تی٣ و تی٤، دیرالزور، البوکمال، صحرای مرزی بین عراق و سوریه، غوطه شرقی دمشق، السيدة زينب، ادلب و..

• وزارت خزانه داری ایالات متحده آمریکا تحت دستور اجرایی به‌شماره 13438 در 26 شهریور 1387 (16 سپتامبر 2008)، شیخ اکرم الکعبی را در لیست سیاه و تحت پیگرد قرار داد. البته واشنگتن به این اکتفا نکرده و ۹ سال بعد در تاریخ 13 آبان 1396 (4 نوامبر 2017)، لایحه تحریمی مقاومت اسلامی نُجَباء به شماره «H.R.4238» از سوی سناتور «تِد پو» نماينده جمهوری‌خواه از حوزه انتخابيه دوم تگزاس، به مجلس نمايندگان آمريكا تقدیم شد.
• در نهایت دفتر کنترل دارایی‌های خارجی در وزارت خزانه‌داری امریکا 14 اسفند 1397 (پنجم مارس 2019) رسما نام مقاومت اسلامی نُجَباء و شیخ «اکرم الکعبی» دبیرکل این جنبش را ذیل دستور اجرایی به‌شماره 13224 به لیست تحریمی خود موسوم به SDN وارد کرد و به‌دنبال این تصمیم، وزارت خارجه امریکا نیز با انتشار بیانیه‌ای از اعمال تحریم علیه نُجَباء به اتهام برنامه‌ریزی برای حملات تروریستی خبر داد(!).

• مقاومت اسلامی نُجَباء همواره خود را متاثر از اندیشه‌های امام خمینی (ره) معمار بزرگ انقلاب اسلامی، پیرو آیت الله العظمی «سید علی خامنه‌ای» ولی امر مسلمین جهان و همراه سردار شهید سپاه اسلام حاج «قاسم سلیمانی» فرمانده فقید نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، می‌داند.
• شیخ اکرم الکعبی در آبان ماه سال 1394 در گفتگو با شبکه تلویزیونی السومریة اظهار داشته است: «سردار قاسم سلیمانی نقش اساسی در ایجاد ارتباط بین گروه‌های مقاومت اسلامی و حمایت از نیروهای داوطلب مردمی (الحشد الشعبی) دارد. او نماینده ایران نیست بلکه با توجه به ارتباط مستقیم با ولی فقیه، نماینده اسلام و مسلمین است. پیروی از ولایت فقیه با وفاداری به میهن در تعارض نبوده یا منافات ندارد، بلکه این وفاداری را تقویت می‌کند. خط آیت الله العظمی خامنه‌ای از همه مستضعفان و گروه‌های مقاومت اسلامی در فلسطین، لبنان و عراق حمایت می‌کند».
• دبیرکل نُجَباء در بزرگداشت بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) نیز که در خردادماه 1395 در نجف اشرف برگزار شد؛ ابراز داشت: «انقلاب امام خمینی (ره) شروع بیداری اسلامی در قرن بیستم بود و ایشان توانست با انقلاب بزرگش، سرنوشت ایران و جهان اسلام را تغییر دهد. ایران با اندیشه‌های امام خمینی (ره) به محض آنکه تروریست‌ها به دروازه‌های بغداد رسیدند، به پشتیبانی همه جانبه از ملت عراق پرداخت».
• وی همچنین 11 شهریورماه 1395 در دیدار با دکتر «علی اکبر ولایتی» مشاور امور بین الملل رهبر معظم انقلاب اظهار داشت: «جمهوری اسلامی ایران، رهبر کشورهای مستضعف جهان است و این نظام در کنار مقاومت عراق در برابر اشغالگران و داعش ایستاد که این موضع تاریخی ایران در امتداد اسلام ناب محمدی است و من در اینجا به صراحت می‌گویم مقاومت اسلامی نُجَباء، حزب ولایت فقیه است».